Արցախ. Սուրբ Հակոբավանք


Մեծարանից Սուրբ Հակոբավանքը Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանում է: 13-րդ դարում Հակոբավանքը Հայոց Արևելից կողմերի՝ Արցախի և Ուտիքի նշանավոր ուխտատեղի է եղել և աթոռանիստ: Այստեղ է պահվել համաքրիստոնեական սուրբ Հակոբ Մծբնա հայրապետի մասունքը: Մեծարանից Սուրբ Հակոբ վանքը Հայ առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի իրավասության տակ է: 2020 թվականի Արցախյան պատերազմից հետո համահայկական դրամահավաք է սկսվել վանքի նորոգության համար:

Վահագն Դավթյան 100


2022 թ. լրացավ Վահագան Դավթյանի 100-ամյակը: Բանաստեղծի բազմաժանր ստեղծագործությունը գնահատվում է հայ պոեզիայի ավանդույթի շարունակականության ու նորարության հատույթներով: Ի՞նչ այլ առանձնահատկություններ ունի Վ. Դավթյանի բանաստեղծությունը, ինչպես է հեղինակին հաջողվում համադրել քնարականությունն ու էպիկական շունչը: Քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը, Արքմենիկ Նիկողոսյանը և Լիլիթ Սեյրանյանը:

Հայկ Նալբանդյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Հայկ Նալբանդյանը վիրավորվել է 44-օրյա պատերազմի վերջին օրը՝ նոյեմբերի 8-ին: Դիպուկահար է եղել, դիպուկահարի գնդակից էլ վիրավորվել է: «Կյանքս երկու մասի բաժանվեց` պատերազմից առաջ և հետո: Հետոն ավելի դժվար եմ անցնում, բայց պարտավոր եմ ավելի ուժեղ լինել ու լիարժեք ապրել ամեն մի օրը»,-ասում է ընդամենը 21-ամյա երիտասարդը: Հայկի հետ հանդիպել ենք չրագործական իր փոքրիկ արտադրամասում:

Ինչպե՞ս գնահատել արդի հայ գրականությունը


Ի՞նչ սկզբունքներով է գնահատվում ժամանակակից գրականությունը մրցույթների ժամանակ և հրատարակությունների կողմից, ի՞նչն է հատկապես կարևորվում գիրքը հրատարակության ընդունելիս: Քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը:

Էրիկ Գրիգորյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


«Համացանցով գտել եմ իմ տանկը, Բաքվում շքերթի էր մասնակցում: Հումորով եմ վերաբերում, ընկերներիս ասում եմ՝ ես Բաքու չհասա, փոխարենը՝ տանկս հասավ»: Էրիկ Գրիգորյանը շուշեցի է, 2020թ. հոկտեմբերի 24-ին Մատաղիսում վիրավորվել է կասետային ռումբի պայթյունից։ Էրիկի հետ հանդիպել ենք արվեստանոցում, «Կուճիր հույզերի» մեջ:

Մեկ պատմվածքի շուրջ. Դերենիկ Դեմիրճյանի «Ավելորդը»


«Ավելորդը» հայ գրականության լավագույն պատմվածքներից է: Ուղղակի կատարյալ մի գործ, որ ընդգրկում է ժանրին բնորոշ բոլոր օրինաչափությունները, միևնույն ժամանակ, ցնցում իր սյուժեով ու ընդհանրացումներով: Պատմվածքն ընդգրկված է նաև դպրոցական դասագրքերում և քննարկումների բովում է: Արդյո՞ք ճիշտ է մատուցվում պատմվածքը, ի՞նչ գաղափարական ուղերձներ ունի այն: Քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը, Արքմենիկ Նիկողոսյանը և ուսուցիչ Արսեն Վարդանյանը:

Փառքից մինչև մոռացում. կենդանության օրոք հայտնի, այժմ մոռացված հայ գրողներ


Մի հայտնի պատմություն կա այն մասին, թե ինչպես Թումանյան ազգանունով մեկը դեռ շատ երիտասարդ Հովհաննես Թումանյանին բարեկամաբար հորդորում է փոխել ազգանունը և մի նորմալ գրական անուն ընտրել, որովհետև գրական դաշտում երկու Թումանյան չի կարող լինել: Սակայն այդ մարդուն ոչ ոք այլևս չի հիշում, իսկ Հովհ. Թումանյանին գիտեն բոլորը: Ինչո՞ւ են մոռացվում գրողները, արդյոք այդ մոռացումը կապված է բացառապես գրական արժեքի հետ, թե՞ այլ պատճառներ էլ կան: Քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը։

Նորայր Ավագյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Նորայր Ավագյանը 44-օրյա պատերազմի օրերին կամավորագրվել ու մեկնել է ճակատ։ Շուշիի պաշտպանության մարտերում ողնաշարի վիրավորում է ստացել: Այժմ անվասայլակով է: Երազում է սեփական տան ու արհեստանոցի մասին:

Սեյրան Սողոյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Սեյրանի ժամկետային զինվորական ծառայության ավարտին 3 ամիս էր մնացել, երբ սկսվեց 44-օրյա պատերազմը: Ջաբրայիլի ամենաթեժ մատերի մասնակից դարձավ Սեյրանը: Վերջին կրակահերթը անհետևանք չմնաց: Սեյրանի հետ հանդիպել ենք պապական տանը՝ Մարտունիում: Տատի հետ ձուկ էր կտրտում ու երգում: Վստահ է, որ մի օր սայլակից վեր է կենալու ու քայլի:

Ի՞նչ կարդալ դժվար ժամանակներում


Գրականությունն ունի նաև թերապևտիկ, սթափեցնող, հոգևոր ներդաշնակությունը վերականգնող հատկություններ: Այս ամենը հատկապես կարևորվում է անհատական ու հասարակական ճգնաժամերի պահերին: Ի՞նչ կարդալ դժվար ժամանակներում: Քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը։

Աբրահամ Հակոբյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Աբրահամ Հակոբյանը բեկորային վիրավորում է ստացել, դեմքն ամբողջությամբ բեկորներով է պատված, դրանք հեռացնելու համար ևս մեկ վիրահատության կարիք կա: «Հոգնել եմ վիրահատություններից»,- ասում է Աբրահամը: Ծանր վիրավորումից հետո բժիշկները քայլելու հույս չեն տվել, բայց կամքի շնորհիվ Աբրահամն այսօր ոչ միայն քայլում է, այլև վերադարձել է օպերատորի օգնականի իր աշխատանքին: Թեև աշխատանքը ֆիզիկապես ծանր է, վիրավոր ոտքի համար՝ դժվար, Աբրահամը չի էլ մտածում աշխատանքից հրաժարվելու մասին: Սկսել է նաև պատմվածքներ գրել. լիցքաթափվելու և մտքերը կարգավորելու լավ հնարավորություն է:

Տիգրան Մարտիրոսյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


«Երկու օր արնաքամ եմ եղել: Բժիշկն ասաց, որ եթե պարանոցս մկանուտ չլիներ, գլխավոր երակս, որի վրայով անցնում է դեմքիս սպին, չէր դիմանա: Ինձ Աստված ու սպորտն են փրկել»: Տիգրանը պատերազմից հետո նոր կյանք է սկսել, բայց ստիպված է եղել թողնել սպորտը: Հադրությում ԱԹՍ-ի հարվածից է վիրավորվել: «Դանակ ունեի, մի կերպ ուժ գտա, հանեցի գրպանիցս ու պահում էի սրտիս մոտ, որ եթե հանկարծ թուրքի ձեն լսեմ, սպանեմ ինձ: Ձայներ լսեցի՝ տեսեք, մեկը շարժվում է, վանաձորցի Տիգրանն ա: Մերոնք եկել էին»: