Տարբերակ

Գիտությունը՝ հասարակության կարիքների համար

Զալցբուրգյան սկբունքներից մեկի համաձայն, ասպիրանտական կրթության հիմնական բաղադրիչը գիտելիքի զարգացումն է՝ նորարարական հետազոտությունների միջոցով։ Ինչպե՞ս է այս սկզբունքը տեղայնացվում Հայաստանում: Ինչպե՞ս է գիտությունը պատասխանում հայաստանյան հասարակության կարիքներին: Զրուցում են «Էրազմուս+» բարձրագույն կրթության մասնագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Լուսինե Ֆլջյանը և Երիտասարդական ուսումնասիրությունների ինստիտուտի տնօրեն Մարինա Գալստյանը:

Գիտությամբ զբաղվելու «հմայքը»

Ովքե՞ր և ինչո՞ւ են հանդուրժում Հայաստանում գիտական ատենախոսությունների պաշտպանության ցածր որակը, ի՞նչ դեր ունեն այդ գործում մասնագիտական խորհուրդները և գիտական ղեկավարները, ի՞նչ սկզբունքով են ընտրվում գիտական թեմաները և ինչպե՞ս է չափվում գիտնականի արդյունավետությունը: Ի՞նչ լուծումներ են առաջարկում գիտությամբ զբաղվողները: Զրուցում են ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող Վահրամ Տեր-Մաթևոսյանը և  Մ. Մաշտոցի անվան մատենադարանի ավագ գիտաշխատող Աննա Օհանջանյանը:  

Ասպիրանտուրայից՝ դոկտորանտուրա. գիտական աստիճանաշնորհումներ

Ի՞նչ համակարգային տարբերություններ կան ասպիրանտուրայի և դոկտորանտուրայի միջև: Ե՞րբ և ի՞նչ բարեփոխումներ են սպասվում գիտական աստիճանաշնորհման համակարգում, աստիճանաշնորհման մասնագիտական խորհուրդների և գիտական ղեկավարների ինստիտուտի գործունեության մեջ: Քննարկում են Գիտության կոմիտեի նախագահի տեղակալ Վարդան Սահակյանը և Բարձրագույն որակավորման կոմիտեի աշխատանքների համակարգող Ատոմ Մխիթարյանը: 

Անցնցում կանցնե՞նք անցումային արդարադատությանը

Այլընտրանքային նախադպրոցական կրթություն

Ազատության սահմանները

ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանի հայտարարության համաձայն, Վայոց Ձորի մարզում «Նոր Հայաստան, նոր հայրապետ» նախաձեռնության անդամները Ամենայն հայոց կաթողիկոսի նկատմամբ բռնություն են գործադրել: Պաշտպանը այս փաստը վտանգավոր է համարում հասարակության մեջ հանդուրժողականության և համերաշխության տեսանկյունից: Իսկ Արցախի ՄԻՊ Ռուբեն Մելիքյանի գնահատմամբ, կաթողիկոսի նկատմամբ ոտնձգությունը վերաբերելի է նաև Արցախի քաղաքացիների բացարձակ մեծամասնության խղճի և դավանանքի ազատությանը: Փորձագիտական գնահատականներով, վերջին մեկ ամիսը շարունակաբար խախտվում են Հայ Առաքելական եկեղեցու սեփականության իրավունքը և կրոնական կազմակերպության՝ ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված իրավունքները: Խախտվել են նաև Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի դրույթները և Հայ առաքելական եկեղեցու գահակալի սահմանադրական մի շարք իրավունքներ: Թեման քննարկում են «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ տնօրեն, ՀՀ առաջին օմբուդսմեն Լարիսա Ալավերդյանը և ԵՊՀ պրոֆեսոր, իրավագիտության դոկտոր Արթուր Վաղարշյանը: 

Բարեփոխումների անհրաժեշտություն՝ բարեփոխումներից հետո

«Կրթական ոլորտի բարեփոխումները, որոնք արվել են վերջին քսան տարում, չեն հասել դասարաններ ու լսարաններ: Այնտեղ և նախարարության կաբինետներում գոյություն ունեցող աշխարհները շատ տարբեր են: Ներկրված բարեփոխումները չեն հարմարեցվել մեր կրթական միջավայրին, ներդրվել են սպրինտի ձևով»,- ասում է կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանը: Ինչպե՞ս կարգավորել կրթական կյանքը բարեփոխումներից հետո: Կրթության և գիտության նախարարությունը խոստանում է վերանայել ոլորտի բարեփոխումները: Զրուցում են կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանը և ԿԳՆ նախադպրոցական և միջնակարգ կրթության քաղաքականության մշակման և վերլուծության բաժնի պետ Սյուզի Մակյանը:

Եկեղեցին կհաղթահարի նաև այս ճգնաժամը

Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել եպիսկոպոս Աջապահյանի գնահատմամբ, «Նոր Հայաստան, նոր հայրապետ» շարժումը սկսվել է հերձվածի հատկանիշներով և վերածվում է աղանդի։ Վերջնական որակումը, սակայն, կարող է տալ միայն եկեղեցական բարձրագույն իշխանությունը։ «Հայ եկեղեցին կհաղթահարի նաև այս ճգնաժամը։ Բայց մենք չենք ուզում, որ դա լինի խզման, կորստյան գնով։ Մենք ուզում ենք այս ճգնաժամը հաղթահարել իրենց հետ միասին»։ 

Հակականոնական խնդիրներ, եկեղեցու բարենորոգումներ

Մայր Աթոռի միաբանական ժողովը հայտարարել է, որ որոշել է դիմել Ամենայն հայոց կաթողիկոսին՝ Կորյուն աբեղա Առաքելյանի հակականոնական և հակաեկեղեցական ընթացքը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի կարգապահական հանձնախմբում քննության առնելու համար: Միաբանական ժողովը պարզաբանել է, որ Պատարագի թափորի ընթացքը խոչընդոտելը և եկեղեցում աղոթական մթնոլորտը խաթարելը վիրավորում է բազմաթիվ հավատացյալների հոգևոր զգացումները: «Տարբերակ» հաղորդաշարի տաղավարային քննարկումն անդրադառնում է բարոյաէթիկական ու հակականոնական խնդիրներին, որոնք առաջ են եկել վերջին օրերին տեղի ունեցող բողոքի ակցիաների հետևանքով: 

Բացահայտումների ժամանակը

Վերջին օրերին սոցիալական ցանցերում և առցանց մամուլի էջերում պտտվում են բողոքի կոչեր՝ հասցեագրված Հայ եկեղեցուն, Մայր Աթոռի միաբանությանը և Ամենայն հայոց կաթողիկոսին: Համացանցում հրապարակված մի քանի բողոք-նամակի հեղինակները նախորդ տարիներին կարգալույծ արված հոգևորականներ են, որոնք իրենց խնդիրների լուծման համար առաջարկել են նաև բողոքի երթ անցկացնել: Մայր Աթոռի ինչպես առանձին միաբաններ, այնպես էլ ընդհանուր միաբանությունը, հանդես են  եկել  նամակներով և տեսաուղերձներով, որոնցում առաջարկում են խնդիրները լուծել եկեղեցում ընդունված կարգին համապատասխան: Ինչո՞ւ է առաջացել բողոքի այս մարտավարության անհրաժեշտությունը և ի՞նչ կապ ունեն այդ զարգացումները թավշյա հեղափոխության համատեքստի հետ: Քննարկում են Մայր Աթոռի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Վահրամ քահանա Մելիքյանը և լրագրող Արա Գալոյանը: