Քանի՞ միլիոն կլինեինք այսօր, եթե Թուրքիան չիրագործեր Հայոց ցեղասպանությունը


Խորհրդային Հայաստանի 70 տարիների ընթացքում Հայաստանի բնակչության թիվը հնգապատկվել է։ Արեւմտյան Հայաստանի բնակչության թիվը մինչեւ ցեղասպանությունը 2․5 միլիոն էր և եթե տեղի չունենար ցեղասպանությունը, ապա հիմա Հայաստանի բնակչության թիվը կարող էր լինել մոտ 13-15 միլիոն։
Պատմական գիտությունների թեկնածու, պատմական ժողովրդագրութան մասնագետ Միքայել Մալխասյանը համարում է, որ ցեղասպանության ազդեցությունն այսօր էլ կա՝ դա միայն 100 տարի առաջ տեղի ունեցած իրադարձություն չէ, որը վերաբերում է 1,5 միլիոն մարդու։ Ցեղասպանության հետեւանքն է, որ այսօր ունենք փոքր հնարավորություններ։
Նա պնդում է, որ ցեղասպանության ենթարկված հայերի թվաքանակի մասին վերջերս հանրային քննարկման նետված խոսքուզրույցի խայծը վտանագավոր քաղաքական նարատիվ է, որը կարող է վերածվել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման, արդար և իրավահեն պահանջատիրության թեմայի պարզունակացման և լուծարման:

Տ. Վաչագան քահանա Գյուրջյան


Հեռուստադիտողների և օգտատերերի հարցերին պատասխանել է Տ. Վաչագան քահանա Գյուրջյանը: Գրեք ձեր հարցերը «Հարց ու պատասխան» ֆեյսբուքյան էջին:

Ինչո՞ւ խոստովանության կարգը պատարագի վերջում չի կատարվում:
Ու՞մ համար է նախատեսված «Հայսմավուրքը»:
Ի՞նչ է նշանակում հինանց շրջան:
Ո՞րն է Հուդայածառը:
Եկեղեցիների օծման ժամանակ ինչո՞ւ է գինի գործածվում:
Ինչո՞ւ չամուսնացած կինը չի կարող լինել կնքամայր:
 

Հայաստանը և Ադրբեջանը միջազգային դատական ատյաններում


Հայկական ուսումնասիրությունների ինստիտուտը կազմակերպել է «Ցեղասպանություններ և էթնիկ զտումներ 21-ր դարում» գիտահանրամատչելի կոնֆերանս: Առաջին զեկուցումը «Էթնիկ զտում և ցեղասպանություն հասկացությունների իրավական էությունը՝ հայության դեմ ադրբեջանական հանցագործությունների համատեքստում» թեմայով էր: Միջազգային իրավունքի մասնագետ Լևոն Գևորգյանի կարծիքով, Արցախի հայաթափումը մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություն է և Թուրքիայի կողմից 20-րդ դարակսզբին իրականացրած ցեղասպան քաղաքականության շարունակությունը: Բանախոսը հատկապես շեշտեց այս օրերին խաղաղության ենթադրյալ գործընթացի շրջանակում միջազգային դատական ատյաններում Հայաստանի հայցերն ընդդեմ Ադրբեջանի չեղարկելու անխոհեմ մտայնության մասին. միջազգային դատական գործընթացներից դուրս Հայկական հարցը ոչ այլ ինչ է, քան դասագրքային նյութ: Շատ կարևոր է ձևակերպել պահանջ սեփական իշխանություններից չհրաժարվելու դատական գործընթացներից:

Տ. Տիգրան քահանա Բադիրյան


Հեռուստադիտողների և օգտատերերի հարցերին պատասխանել է Տ. Տիգրան քահանա Բադիրյանը: Գրեք ձեր հարցերը «Հարց ու պատասխան» ֆեյսբուքյան էջին:

Տնօրհնեքի ժամանակ պարտադի՞ր է, որ քահանան իր հետ նշխար բերի:
Ինչպե՞ս հասկանալ, որ հանգուցյալի հոգին խաղաղության մեջ է:
«Հայր Մեր» աղոթքի մեջ ճիշտ է ասել՝ փրկեա զմեզ ի չարէ՞, թե՞՝ ի չարէն:
Ինչո՞ւ եկեղեցիներում չի վերահսկվում գլխաբաց կանանց մուտքը: 
Չափահաս մկրտվողը պատրատության ի՞նչ շրջան պետք է անցնի:
Խնդիրներ ունեցող երեխաներն արդյո՞ք եկեղեցական կյանքով ապրելու հավասար  հնարավորություններ ունեն.
 

Հասարակական դիմադրությունը՝ անվտանգության հենասյուն


Տարածաշրջանը եռում է, ուժերի վերադասավորումն ընթանում է բավական կոշտ հակամարտություններով: Մենք 3 տարուց ավելի է՝ խաղաղության օրակարգ ենք հաստատում, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարությունները պայմանավորվածություններ են ձեռք բերում Տավուշի հայկական գյուղերի տարածքների հանձնման հարցում: Հասարակական դիմադրության ցածր աստիճանը տարակուսանք է առաջացնում: Աննա Սարգսյանը անվտանգության թեման քննարկել է արևելագետ Արտյոմ Տոնոյանի հետ։

Հայաստանը հայտնվում է լիակատար շրջափակման մեջ


Ինչու՞ է Հայաստանն իրեն դուրս թողնում տարածաշրջանային և ավելի մեծ՝ տնտեսական ու էներգետիկ մեգա նախագծերից։ Դրանք կարող են թե՛ տնտեսապես շահավետ լինել, թե՛ ամրապնդել երկրի աշխարհաքաղաքական դիրքերն ու ապահովել անվտանգություն: Այսօր, երբ աշխարհը դառնում է ասիակենտրոն, մենք քաղաքական վեկտորը փոխում ենք դեպի Արևմուտք: Այդպիսով, Հայաստանը «բացվու՞մ է», թե՞ հակառակը՝ «անկլավացվում»: Ինչու՞ է Թուրքիային այդքան անհրաժեշտ «Զանգեզուրի միջանցքը» և ու՞մ նախագծի բաղադրիչն է դա: Աննա Սարգսյանը թեման քննարկել է էներգետիկ անվտանգության փորձագետ, քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վահե Դավթյանի հետ։

Տ. Ռուբեն վարդապետ Զարգարյան


Հեռուստադիտողների և օգտատերերի հարցերին պատասխանել Տ. Ռուբեն վարդապետ Զարգարյանը: Գրեք ձեր հարցերը «Հարց ու պատասխան» ֆեյսբուքյան էջին:

Ի՞նչ է նշանակում  «Հայտնության» գրքում նշված Եփրատի ցամաքելը, և ովքե՞ր են Արևելքի թագավորները:
Ինչու՞ է Աստված պատվիրում 6 օր աշխատել, իսկ 7-րդ օրը հանգստանալ:
«Հայր մեր» աղոթքը կարո՞ղ են այլ կրոնների հետեւորդներն արտասանել:
Զատկից հետո կիրակիների անվանումները որտեղի՞ց են գալիս:
Կլինիկական մահ ապրած մարդու հոգին հանդիպու՞մ է Աստծուն:
Ինչպե՞ս տարբերել Քրիստոսի անունից մարդկանց մոլորեցնողներին ու ճշմարիտ հավատ քարոզողներին։
 

Տարածքային, բայց ո՞ւմ ամբողջականությունը


Մեր տարածաշրջանում կա 3 ուժային կենտրոն՝ Թուրքիա, Ռուսաստան և Իրան։ Արեւմուտքի գլխավոր գործընկերն այստեղ Թուրքիան է, որն ուղիղ գործում է Հայաստանի դեմ։ Արեւմուտքը Հայաստանին պատրաստ է աջակցել Ռուսաստանից և Իրանից եկող սպառնալիքներին դիմակայելու համար, բայց Հայաստանին սպառնում են ոչ թե Ռուսաստանն ու Իրանը, այլ Թուրքիան ու Ադրբեջանը։ Իրականում դա Թուրքիայի օրակարգն է։ 

Ի՞նչ է նշանակում արտաքին քաղաքականության դիվերսիֆիկացիա։ Աննա Սարգսյանը թեման քննարկել է պատմական գիտությունների թեկնածու Սերգեյ Մելքոնյանի հետ։

Տ. Զաքարիա քահանա Ավետիսյան


Հեռուստադիտողների և օգտատերերի հարցերին պատասխանել Տ. Զաքարիա քահանա Ավետիսյանը:: Գրեք ձեր հարցերը «Հարց ու պատասխան» ֆեյսբուքյան էջին:

Ինչպե՞ս վարվել, երբ իմացել ես, որ զավակդ Դաունի համախտանիշով է ծնվելու: Նարեկը բուժիչ ազդեցություն կունենա՞, եթե հոգևորականը չկարդա հիվանդի համար:
Ապաշխարելուց հետո արդյո՞ք բոլոր մեղքերն են ներվում:
Ճրագալույցի օրը մոմը վառված կամ մարած տուն հասցնելու մեջ տարբերություն կա՞: 
Ինչու՞ է սևը համարվում սգո գույն:
Եկեղեցուց վերցրած մասը կարելի՞ է ուտել հաջորդ օրվա կամ օրերի ընթացքում:
 

Ինչու են պատերազմն ու պարտությունը անխուսափելի


Պատերազմից հետո քաղաքական իշխանության գլխամասային նարատիվն այն է, որ Հայաստանի հետ տեղի ունեցող իրադարձություններն անխուսափելի են։ Օրինակ՝ անկլավների հանձնումն անխուսափելի է, որովհետեւ հայկական կողմը թույլ է։ Այդ թուլությունը իշխանությունը ներկայացնում է որպես օբյեկտիվ իրականություն, սակայն իրականում դա ռեսուրսների վատ կառավարման ու սխալ տնօրինման հետեւանք է։ Իրավիճակը փոխելու մի ելք կա՝ արդյունավետ կառավարում։

Աննա Սարգսյանը  «Զանգի» ընկերության հիմնադիր տնօրեն Վահրամ Մարտիրոսյանի հետ քննարկել է Հայաստանի շուրջ ստեղծված բարդ իրավիճակն ու դրանից դուրս գալու հնարավորությունները։
 

Տ. Արտակ ավագ քահանա Սիմոնյան


Հեռուստադիտողների և օգտատերերի հարցերին պատասխանել է Տ. Արտակ ավագ քահանա Սիմոնյանը: Գրեք ձեր հարցերը «Հարց ու պատասխան» ֆեյսբուքյան էջին:

Քրիստոսին չճանաչողները կարո՞ղ են արժանանալ երկնքի արքայությանը:
Ինչո՞ւ Աստված նախապես չի կանխում մարդու ընտրած սխալ ճանապարհը:
Սուրբ Հարության տոնին կարելի՞ է եկեղեցում պսակադրության, մկրտության արարողություն կատարել:
Եկեղեցական կարգով ամուսնությունը քանի՞ անգամ է թույլատրելի:
Ինչպե՞ս վարվել հանգուցյալի հագուստի, իրերի հետ:
Որտեղի՞ց է գալիս Զատիկ անվանումը:
Հարության տոնին եկեղեցիների բակերում վաճառվող զարդարանքերն ի՞նչ կապ ունեն տոնի խորհրդի հետ.
 

Ինչպես են արցախցիներն ապրում Հայաստանում


Հետազոտական ռեսուրսների կովկասյան կենտրոնն իրականացրել և հրապարակել է ուսումնասիրություն՝ բռնի տեղահանված արցախցիների ինտեգրման վերաբերյալ: Հատկանշական է, որ մեր հայրենակիցները Հայաստանում հայտնվել են «ծանոթ օտար»-ի կարգավիճակում։ Աննա Սարգսյանը թեման քննարկել է ուսումնասիրության հեղինակներ Լիլիթ Եզեկյանի և Մարիամ Բաբայանի հետ, որը նույնպես տեղահանվել է Արցախից 2020թ.-ի պատերազմից հետո: