Արտյոմ Սարուխանյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Պատերազմի ծանր վիրավորը բոլորին ստիպում է ապրել

44-օրյա պտերազմի ընթացքում ծանր վիրավորվելուց հետո Արտյոմ Սարուխանյանը 17 անգամ վիրահատվել է։ Վիրավորվելուց հետո նրան Մարտակերտի հոսպիտալից տեղափոխել են Գորիս, հետո՝  Երևան: Այդ ամբողջ ընթացքում Արտյոմը կարծել է, որ կորցրել է ոտքը և գուցե բժիշկները չհասցնեն վերականգնել։ Գորիսում նրան հայտնել են, որ առաջին վիրահատությունը բարեհաջող է անցել, բայց արդյո՞ք կվերականգնվեր ոտքը։
 

Էրիկ Մկրտչյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Ջրականում ԱԹՍ-ի չարաբաստիկ հարվածը Էրիկ Մկրտչյանի կյանքը փոխել է։ Նա ընտանիքով Վանաձորից տեղափոխվել է Երևան, որպեսզի կարողանա երկարատև բուժում ստանա նախ հիվանդանոցում, ապա «Զինվորի տանը»։ Էրիկը հիմա համարում է, որ վիրավորվելուց հետո գնահատում է կյանքը, հարազատներին ու իրեն շրջապատող աշխարհը։ Նա կարծում է, որ դժվարություններն ուժեղացրել են իրեն։
 

Արամ Թերզյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Ազոթագիրքը փրկել է հայր և որդի Թերզյանների կյանքը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Արամ Թերզյանի կյանքը փրկել է գրպանի աղոթագիրքն ու խաչը։ Թշնամու գնդակը դիպել էր ծոցագրպանի աղոթագրքին, որը զրահաբաճկոնի նման պաշտպանել է Արամին։ Նույն աղոթագիրքը Արցախի առաջին պատերազմի ժամանակ պաշտպանել է նաեւ Արամի հորը։ «Զինվորի տանը» բուժվելուց հետո Արամն աղոթագիրքը նվիրել է վերականգնողական կենտրոնում բացված մատուռին։ Հիմա Արամը «Զինվորի տան» Շիրակի մարզի համակարգողն է։

Մանվել Հակոբյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Մանվել Հակոբյանը ողնուղեղային վնասվածք է ստացել 44 օրյա պատերազմի առաջին օրերին: Սկզբում չէր գիտակցում վնասվածքի բարդությունը. կյանքը փրկվել էր, ծնողներն ու հարազատները ողջ-առողջ էին: Սակայն առջևում էին վերականգնման, պայքարի երկար ու ձիգ ամիսները: Մանվելը վստահ է, որ սայլակը ժամանակավոր է իր կյանքում: «Անկախ նրանից, թե ինչ են ասել տարբեր բժիշկներ, եթե հազար հոգուց մեկը քայլել է իմ վիճակում, ապա ես կլինեմ երկրորդը: Եթե մինչ այս ոչ ոք չի քայլել՝ ես առաջինը կլինեմ»,- ասում է Մանվելը:

Էդմոնդ Հովակիմյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Ամիսներ առաջ էր զորացրվել, երբ սկսվեց 44-օրյա պատերազմը: Ընկերների հետ որպես կամավոր մեկնեց Արցախ: Հոկտեմբերի 11-ին Ջաբրայիլում անօդաչուի հարվածից կորցրեց ձախ ձեռքը: Ինը տարի զբաղվել էր երաժշտությամբ: Կլարնետ, շվի, դուդուկ, պկու. սրանք պարզապես երաժշտական գործիքներ չէին Էդմոնդի համար, այլ, ինչպես ինքն է ասում՝ կյանքի ամենամեծ սերերը: Ամենից դժվարը ընդմիշտ չնվագելու մտքի հետ հարմարվելն է եղել: Այսօր Էդմոնդը հայտնի հանիսավար–շոումեն է: Իր առասպելն ունի. հավատում է, որ գալու է այն օրը, երբ ինքը նորից ձեռք է ունենալու: «Երբ տեսնում ես, թե գիտական և տեխնոլոգիական ինչպիսի աճ է արձանագրում ամեն օր մեր մոլորակը, հավատում ես, որ տասը-տասնհիգ կամ գուցե քսան տաիր հետո հնարավոր կլինի վիրահատության միջոցով նորից ձեռք ունենալ»,- ասում է նա:

Միանձնուհիներ. քողածածկ կյանք


20-րդ դարում կուսանոցների վերացմամբ կանանց հոգևոր ծառայության ավանդույթը Հայաստանում մարել է: Այդ ավանդույթը վերականգնվեց 2018 թվականին, երբ Արագածոտնի թեմի Ղազարավան համայնքում հիմնադրվեց մենաստան: Կանանց հնարավորություն տրվեց առանձնանալ և հոգևոր կյանք վարել։ Ղազարավանի մենաստանում վերականգնվում է հինավուրց ավանդույթը, որ մեր երկրում խզվել էր շուրջ մեկ դար առաջ:

Վարդան Վարդանյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Վարդան Վարդանյանը ծնունդով Մեղրիից է: Ավագ դպրոցական էր, երբ տեղափոխվեց Երևանի ֆիզմաթ դպրոց: Զինվորական դառնալու որոշում կայացրել է ավելի ուշ՝ Երևանի պետական համալսարանի աշխարհագրության ֆակուլտետն ավարտելուց հետո: 2020-ի հոկտեմբերի 3-ից հրետանավոր սպան Իշխանաձորում էր: Այդ օրերին զինվորների հետ պատրաստվում էր ուսումնական վարժանքների: Նրա առաջին մարտական հրաձգությունը պետք է լիներ: Պատերազմը շատերի հետ Վարդանին ու նրա հրամանատարությամբ ծառայող զինվորներին ստիպեց մարտական գործողությունների մասնակցել առանց նախնական պատրատության: Հոկտեմբերի 10-ից 11-ի գիշերը հակառակորդի անօդաչու թռչող սարքի հարվածից ստացած բազմաբեկորային վիրավորումը փոխեց նրա կյանքի ընթացքն ու ուղին:

Շահեն Բաբայանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Բազկամարտիկ Շահեն Բաբայանին հանդիպեցինք «Հաշմանդամային սպորտի հանրապետական մարզական խաղեր 2023-ի» օրերին, Ծաղկաձորում: 2020թ. հոկտեմբերի 28-ին ԱԹՍ-ի հարվածից ստացած վիրավորումից հազիվ է հաջողվել փրկել Շահենի կյանքը: Կորցրել է երկու ոտքը: Հիասթափություն ու հուսահատություն, իհարկե, եղել է, սակայն լիարժեք կյանքի վերադառնալու մղումը ավելի մեծ է եղել: Պրոթեզավորվել, այսօր արդեն հազվադեպ է նստում անվասայլակին: Ասում է՝ իմ նման տղաները պետք է ամուր կանգնեն հողին, միմյանց ուժ տան, որ բոլորիս միջից դուրս գա պարտված-կոտրվածի ոգին:

 

Ռաֆայել Մկրտչյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


2020թ. հոկտեմբերի 10-ը Ռաֆայելը համարում է իր երկրորդ ծնունդը, Ջրականում հրազենային հարվածից վնասվել է նրա ողնուղեղը: Այսօր երիտասարդը անվասայլակին է: Վիրավորումից հետո համաքաղաքացիները գումար են հանգանակել եւ բազմաբնակարան շենքում, որտեղ ապրում է Ռաֆայելը, վերելակ են կառուցել: Ինքն էլ այս պահին հաշմանդամություն ունեցողների համար հյուրատուն է կառուցում: Նրա ընտանիքի հետ մեկ օր անցկացրեցինք Դիլիջանում, որտեղ ծնվել և ապրում է Ռաֆայել Մկրտչյանը:

Հովսեփ Առաքելյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


«Դիրքերում էի՝ Մատաղիսում, երբ սկսվեց պատերազմը: Առավոտյան լսեցինք ընկնող արկերի ձայնը, դուրս եկանք բլինդաժից, տեսանք «Գրադ»-ի թռչող արկերն ընկնում էին հարևան դիրքերի վրա, հասկացանք, որ ամեն բան առավել քան իրական է։ Թշնամու հաջորդ թիրախը մեր դիրքերն էին։ Առաջին օրը մի քանի անգամ նահանջեցինք և վերադարձանք դիրքեր։ Կեսօրն անց էր, երբ արկը պայթեց ոտքերիս մոտ»: Հովսեփ Առաքելյանը կորցրել է երկու ոտքը, պրոթեզներ է կրում: Այսօր սիրելի գործով է զբաղվում, որը թույլ է տալիս եւ՛ կայուն եկամուտ ապահովել, եւ՛ ինքնաբավ զգալ: Պատերազմից հետո հաշմանդամության առաջին կարգ է ստացել, իսկ պրոթեզավորումից հետո՝ կարգն իջեցրել են:

Ռոբերտ Անտոնյանը 44-օրյա պատերազմից հետո


Ռոբերտ Անտոնյանը հրազենային վնասվածք է ստացել 44-օրյա պատերազմի 15-րդ օրը, վնասվել էր ժամկետային զինծառայողի դիմային նյարդը: Անհրաժեշտ է եղել սեղմ ժամկետում կատարել վիրահատություն՝ դիմային նյարդը վերականգնելու համար: Հայաստանում, սակայն, նման վիրահատություն երբևէ չէր կատարվել, Միացյալ Նահանգներից հատուկ Հայաստան էր ժամանել պրոֆեսոր Ակիրա Իշիյաման: Թեեւ այսօր Ռոբերտը հրաժեշտ է տվել իր ֆուտբոլային կյանքին, բայց ոլորտին առնչվող աշխատանք է գտել: Երիտասարդը կարողանում է կատարել ամենապարզ գործողություններ, ինչը վիրավորումից հետո անհնար էր թվում:

Աշոտ Թադևոսյանը պատերազմից հետո


2020թ.-ի պատերազմի օրերին վիրավոր զինվորներին Ստեփանակերտի հոսպիտալ տեղափոխելու ճանապարհին բժիշկներից մեկը նկատեց՝ ինչպես են երկու զինվոր իրար ձեռք բռնել ու լուսանկարեց նրանց։ Լուսանկարը շատ արագ տարածվեց համացանցում։ Լուսանկարի վիրավոր զինվորներից մեկը Աշոտ Թադևոսյանն է: Ոտքի և ողնաշարի վնասվածք էր ստացել ականի պայթյունից: Ժամեր շարունակ արնաքամ էր եղել, մինչև մարտական ընկերները նրան դուրս էին բերել անվտանգ գոտի: Աշոտին հանդիպեցինք պատերազմից 3 տարի անց, Արմավիրի արվեստի պետական քոլեջի վոկալի բաժնում: