Մատենադարանում անցկացվել է Հայագիտական միջազգային կոնգրեսը


Արդեն երկրորդ անգամ է՝ Մատենադարանում հավաքվում են շուրջ չորս տասնյակ հայագետներ ամբողջ աշխարհից՝ Հյուսիսային Ամերիկայից, Երուսաղեմից, եվրոպական խոշոր կրթական կենտրոններից, առաջատար միջազգային հաստատություններից, ձեռագրական կենտրոններից։ Հայագիտական միջազգային կոնգրեսի շրջանակում ցուցադրություններ, շնորհանդեսներ էին նախատեսված, նաև այցլեություններ Հայաստանի տեսարժան վայրեր, մասնավորապես՝ Նորատուսի խաչքարադաշտ, Գեղարքունիքի միջնադարյան վանքեր:

 

Մեկ շաբաթ պատարագ են մատուցել գերիների ու ազատազրկվածների ազատության համար


Հոգեւորականները ամենօրյա պատարագների ժամանակ հորդորել են հավատացյալներին աղոթել ազատազրկվածների՝ մասնավորապես ադրբեջանական բանտերում գերության մեջ գտնվող հայրենակիցների համար: Հավատացյալներն աղոթել են նաև Հայաստանում կալանքի մեջ գտնվող եկեղեցականների՝ Միքայել և Բագրատ սրբազանների, ինչպես նաև ազգային բարերար Սամվել Կարապետյանի համար: Արցախյան պատերազմից, այնուհետև Արցախի բռնազավթումից և հայաթափումից հետո հայոց եկեղեցին, ի դեմս Հայրապետի, Բաքվում կատարվող անիրավությունների դեմ բազմիցս իր բողոքի ձայնն է բարձրացրել:

 

Մատենադարանում ցուցադրվել է Մայր Տաճարի որմնանկարների առաջին շերտից վերականգնված հատվածը


Նոր բացված «Արարչագործ բնության ձեռագրական խորհուրդը» խորագրով ցուցադրությանը առաջին անգամ ներկայացվել է Էջմիածնի Մայր Տաճարի որմնանկարների առաջին շերտից վերականգնված պատկերը։ Ցուցադրության բացման արարողությանը Մաշտոցյան Մատենադարանի տնօրեն Արա Խզմալյանը հայտարարել է, որ բազմազան և պարբերական ցուցադրությունները, ներկայացվող նյութը ավելացնում են հանրային հետաքրքրությունը Մատենադարանի գանձերի հանդեպ:

 

Իրավապահների գործողությունները Մայր Տաճարում հոգեւորականները համարում են համազգային ամոթ


Մայր Տաճարում Բրազիլիայի թեմի առաջնորդ Նարեկ եպիսկոպոս Բերբերյանը հոտդորել է հավատացյալներին լինել անսասան, ինչպես հայոց հայրապետներն են եղել: Սուրբ Պատարագների շղթան սկսվել է հունիսի 30-ից: Հուլիսի 5-ին կնշվի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի նշխարների գյուտի տոնը:

 

Երեւանում կայացել է «Եկեղեցին պետականության ակունքներում» խորագրով համաժողով


Պատմաբանները համարում են, որ հայոց եկեղեցին պետականության գաղափարը պահպանող կառույց է։ Եկեղեցին նախապատրաստել է հայոց պետականության հիմքերը ուշ միջնադարից մինչեւ նոր ժամանակաշրջան: Գործնականում հենց եկեղեցին է սերունդներին փոխանցել ազգային պետության գաղափարը: Թեզը, թե իբր եկեղեցին պատմության ընթացքում խանգարել է պետականության ձևավորմանը, պատմաբանները համարում են հիմնազուրկ։

 

Միքայել սրբազանի գործով Նիկոլ Փաշինյանը բացահայտ ուղղորդել է իրավապահներին


Միքայել սրբազանի փաստաբանները համարում են, որ Մայր Աթոռ իրավապահների ներխուժումն ու սրբազանին շինծու մեղադրանք ներկայացնելը եկեղեցուն վարկաբեկելու փորձ էր: Ըստ նրանց՝ Նիկոլ Փաշինյանն այս գործով բացահայտ ուղղորդել է իրավապահ մարմիններին, դրա վկայությունը շինծու մեղադրանքն է, անհիմն կալանավորումը, դատավորի պահվածքը: Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը այժմ գտնվում է ԱԱԾ մեկուսարանում: Նա կալանավորվել է երկու ամսով:

 

Կայացել է «Հայոց Արևելից կողմեր․ Գարդման․ պատմություն և իրականություն» խորագրով խորհրդաժողով


Խորհրդաժողովին քննարկվել է Մեծ Հայքի Ուտիք նահանգի Գարդման գավառի պատմամշակութային ժառանգության ու 20-րդ դարում տեղի ունեցած հայաթափման իրողությունները։ Խորհրդաժողվի ավարտին կազմակերպիչները հանդես են եկել հայտարարությամբ՝ պահանջելով Ադրբեջանից, միջազգային հանրությունից ճանաչել Գարդմանի հայ բնակչության իրավունքներն ու կրել պատասխանատվություն:

 

Շիրակի թեմի առաջնորդին ձերբակալելու համար իրավապահները ներխուժել են Մայր Աթոռի տարածք


Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը Մայր Աթոռում համակարգում էր քահանայական ամենամյա ժողովը, երբ սրբավայր են ներխուժում դիմակավորված իրավապահները։ Հայաստանի թեմերից ժամանած քահանաները շրջապատում և պաշտպանության տակ են առնում Շիրակի թեմի առաջնորդին եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին։ Հետո երեղեցու պաշտպանությանն է միանում հավատացյալ հասարակությունը։ Միքայել արքեպիսկոպոսը մի քանի անգամ փորձում է նստել մեքենան եւ գնալ իրավապահների հետ, սակայն հավաքվածները ընդդիմանում են, ի վերջո սրբազանը որոշում է ոտքով գնալ Քննչական։

 

Հայաստանում գրանցված 60-ից ավելի կրոնական կազմակերպությունները գրեթե չեն վերահսկվում


Համագումարի ընթացքում միաբանների համար Մայր Աթոռում կազմակերպվել են թեմատիկ բանախոսություններ: Բանախոսները նկատել են, որ Հայաստանում առաքելական սուրբ եկեղեցին իր կառույցներով բացառիկ կարգավիճակ ունի: Այսինքն 91 թվից դրված է եղել հայ առաքելական սուրբ եկեղեցին որպես ազգային կառույց դիտելու և կարգավիճակը իրավաբանորեն ամրագրելու պարտականությունը, որը հետագայում ամրագրվեց 2005 թվականի սահմանադրությամբ: Իսկ Հայաստանում գրանցված 60-ից ավելի կրոնական կազմակերպությունները գրեթե չեն վերահսկվում, հաշվետվողականությունը թերի է:

 

Համագումարին բացվել է «Սուրբ Էջմիածնի միաբանը 19-20րդ դարեորւմ» ցուցահանդեսը


Ցուցահանդեսում ամփոփված փաստագրական նյութը էջմիածնական ականավոր միաբանների եւ հայրապետների մասին է։ Նրանց գործունեությունն անջնջելի հետք է թողել Մայր Աթոռի և հայ ժողովրդի պատմության վրա։ Նրանք ոչ միայն հոգևորականներ են եղել, այլև հայտնի մտավորականներ ու գիտնականներ։ Գևորգ Չորրորդ կաթողիկոսը հիմնադրել է նոր շրջանում Հայաստանի առաջին բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը՝ Գևորգյան հոգեվոր ճեմարանը։ Այստեղ կրթվել են ոչ միայն ժամանակի հոգեվորականները, այլև ապագա գրողներ, ուսուցիչներ, երաժիշտներ, պատմաբաններ, հանրային գործիչներ։

 

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը միաբաններին պատգամել է նոր փորձությունների հանդիման լինել միասնական


Հայոց Հովվապետը, խոսելով հայրենիքի և ժողովրդի համար ներկայիս դժվարին ժամանակաշրջանի մասին, նաև մտահոգությամբ անդրադարձել է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Հայոց Հայրապետի և եկեղեցականության թիրախավորմանը՝ նշելով, որ ծրագրավորված հարձակումները նպատակ ունեն վարկաբեկել հայ եկեղեցականությանն ու Եկեղեցուն, լռեցնել Եկեղեցու ձայնը և նվազեցնել հասարակության մեջ նրա բարձր վարկն ու հեղինակությունը։

 

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը ընդունել է Ֆլորիդայի Սուրբ Դավիթ եկեղեցու համայնքի ուխտավորներին


Ուխտավորները Հայաստան և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին են այցելել իրենց ուխտը վերանորոգելու և Հայրենիքի հետ կապը զորացնելու համար։ Նորին Սրբությունն իր ուրախությունն է հայտնել հայորդիների Մայր Աթոռ այցի առիթով` գոհունակությամբ հաստատելով, որ Սփյուռքի հայկական համայնքների կողմից հաճախ կազմակերպվող ուխտագնացությունները լավագույն առիթ են հոգևոր նորոգության, հայրենաճանաչության և հայրենասիրական զգացումների զորացման: Նաև այդպես հաղորդ են դառնում հայրենի իրականությունանն ու ժողովրդի կյանքին Վեհափառ հայրապետը պատգամել է հատկապես փոքրիկ ուխտավորներին` չմոռանան իրենց ինքնությունը, անպայման մասնակցեն համայնական ու եկեղեցական կյանքին: