Հենրիկ Էդոյան․ ինչո՞ւ պոեզիա


1977-ին հրատարակված «Անդրադարձումներից», մինչև առայժմ վերջին՝ 2024-ին հրատարակած «Հայացք ոչ մի տեղից» ժողովածուն է ձգվում բանաստեղծ Հենրիկ Էդոյանի ստեղծագործական ընթացքը։ Ինչպե՞ս է ժամանակի ընթացքում փոխվում պոեզիայի ընկալումը, ինչպե՞ս է փոխվում պոետը ժամանակի մեջ և փոխվո՞ւմ է արդյոք։ Այս հարցերի շուրջ բանաստեղծի ծննդյան 85-ամյակի առիթով «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը զրուցում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը, Արքմենիկ Նիկողոսյանը և Հենրիկ էդոյանը:

Ծնունդն ու հրաժեշտն ըստ Հովհաննես Գրիգորյանի


Նրա պոեզիային հատուկ հումորն ու ինքնահեգնանքը մշտապես շաղախված են ողբերգականով։ Նրա բանաստեղծությունները սիրված են ընթերցողական տարբեր սերունդների կողմից։ Հովհաննես Գրիգորյանի ծննդյան 80-ամյակի առիթիվ նրա ծննդյան և հրաժեշտի բանաստեղծությունները զուգահեռ քննարկում են Հայկ Համբարձումյանն ու Արքմենիկ Նիկողոսյանը:

Հայաստանը դիզայն բիենալեի ուշադրության կենտրոնում


Գեղանկարչություն, գրաֆիկա, լուսանկարչություն, արդյունաբերական, գրաֆիկական և թանգարանային դիզայն։ Սրանք այն ուղղություններն են, որտեղ Կամո Նիգարյանը թողել է իր հետքը: Մայիսի 22-ից հուլիսի 6-ը ֆրանիսիայում անցկացվող Սենտ Էտիեն Միջազգային դիզայնի բիենալեում ուշադրության կենտրոնում Հայաստանն էր: Ցուցադրության և Կամո Նիգարյանի արվեստի, թանգարանային դիզայնի ոլորտում նրա կատարած հեղափոխական մոտեցումների մասին «Արտֆոկուսում» խոսել են համադրող, թանգարանագետ, Գրականության և արվեստի թանգարանի գիտքարտուղար Մարինե Հարոյանը և Սենտ Էտին 13-րդ Միջազգային դիզայնի բիենալեի հայկական տաղավարի համադրողներից մեկը, «ԱՀԱ» կալեկտիվի հիմնադիր, արվեստաբան Նայիրի Խաչատուրեանը: Հաղորդումը վարել է Անահիտ Մարգարյանը:

«Սասնա ծռեր» էպոսի ուղերձները


Ի՞նչ ուղերձներ է փոխանցում հայ բանահյուսության ամենանշանավոր ստեղծագործությունը` «Սասնա ծռերը», ինչպե՞ս է էպոսի ընկալումը փոխվում ժամանակի մեջ, ի՞նչ է կոդավորել էպոսում այն ստեղծող ժողովուրդն ու ինչպե՞ս է այն կոդավորում մեզ այսօր։ Այս թեմաների շուրջ «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը բանավիճում են Հայկ Համբարձումյանն ու Արքմենիկ Նիկողոսյանը:

«Ոսկե ծիրան» 2025


Ավելի քան 20 տարի է «Ոսկե Ծիրանը» տարածաշրջանի ամենաազդեցիկ և միջազգային ճանաչում ունեցող կինոփառատոնն է։ Այն ցուցադրում է ֆիլմեր, որոնք ներկայացնում են տարբեր ազգերի և դավանանքի մարդկանց հույզերն, արումներն ու կյանքը: Արվեստաբան Անահիտ Մարգարյանը «Արտֆոկուսում» զրուցել է «Ոսկե Ծիրան» կինոփառատոնի գեղարվեստական տնօրեն Կարեն Ավետիսյանի հետ:

Սամվել Սաֆարյան


Սամվել Սաֆարյանին մեկ օրվա ընթացքում երեք անգամ վիրավվել է: Ծննդավայր Արցախի Մարտունու շրջանի Շեխեր գյուղում զինվորական ծառայության է եղել Սամվելը, երբ սկսվել է պատերազմը: Երիտասարդ հրամանատարն իր ենթակայության տակ գտնվող 4 դիպուկահարի հետ դիրքերում է եղել։ Առաջին անգամ վիրավորվել է թշնամու խրամատի դիտարկման ընթացքում, երբ ադրբեջանցի զինվորները հարձակվել են իրենց խրամատի վրա ու նռնակներ նետել, այդ ժամանակ Սամվելի աջ ձեռքն է վիրավորվել, երկրորդը՝ հիվանդանոցի ճանապարհին, երրորդը՝ գլխի շրջանում:

Անցողիկն ու մնայունը Գաբրիել Սունդուկյանի դրամատուրգիայում


Գաբրիել Սունդուկյանի պիեսներում արծարծված թեմաները, թեև այսօր կարող են ժամանակավրեպ թվալ, սակայն նա առայսօր շարունակում է մնալ հայ ամենաբեմադրվող դրամատուրգներից մեկը։ Գաբրիել Սունդուկյանի ծննդյան 200-ամյակի առիթով «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը Գ․ Սունդուկյանի դրամատուրգիայի յուրահատկությունները քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը։

Հայաստանի պետական կամերային երգչախումբը 25 տարեկան է


Հայաստանի պետական կամերային երգչախումբը հիմնադրվել է 2000 թվականին «Վաչէ և Թամար Մանուկեան» բարեգործական միության հովանավորությամբ` որպես Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի կազմում գործող երգչախումբ։ 2008 թվականին երգչախումբը ստացել է պետական կարգավիճակ: Երգչախմբի հիմնադրման 25-ամյակի առիթով` հունիսի 27-ին, Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը տեղի ունեցավ հոբելյանական համերգ։ Այս և նախորդ համերգաշրջանների կարևոր ելույթների, երաժշտական ավանդույթների, առաջիկա նախագծերի մասին «Արտֆոկուսում» խոսել է Հայաստանի պետական կամերային երգչախմբի գեղարվեստական ղեկավար ու գլխավոր դիրիժոր, ժողովրդական արտիստ Ռոբերտ Մլքեյանը։ Զրույցը վարել է Անահիտ Մարգարյանը:

Ինչպե՞ս դասականի մեջ մոդեռն լինել. Ռազմիկ Դավոյան


Ռազմիկ Դավոյանը կարողանում է ինքնահատուկ կերպով միավորել մոդեռնիստական պոեզիան ու դասական բանաստեղծության ավանդները, լինել նորարար, միաժամանակ հասկանալի ու սիրելի տարբեր սերունդների համար։ Ռազմիկ Դավոյանի պոեզիայի յուրահատկությունների մասին «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը զրուցում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը։

Մատենադարանում բացվել է վերականգնողական թղթի արտադրամասը


Մայիսի 22-ին Մատենադարանում բացվել է հայկական վերականգնողական թղթի արտադրամասը։ Ձեռագրերը վերականգնելիս ճապոնական թղթին արդեն փոխարինում է հայկականը՝ մեծացնելով կառույցի անկախությունը միջազգային շուկայից և բացելով ձեռնարկատիրական գործունեության նոր հեռանկարներ։ Հայկական վերականողական թղթի ստեղծման պատմության և արտադրման տեխնոլոգիայի, Հայաստանում վերականգնողի մասնագիտությանը վերաբերող հարցերի և խնդիրների մասին «Արտֆոկուսում» խոսել են Մատենադարանի վերականգնման բաժնի ղեկավար Գայանե Էլիազյանն ու Մատենադարանի ավագ վերականգնող Արթուր Պետրոսյանը:

Հերոսներին տուն վերադարձնող գրականություն, մաս 2


Հայ նորագույն, ապա նաև անկախության շրջանի գրականության մեջ վերադարձի ու տան գաղափարները նոր իմաստավորում ու արտահայտության ձևեր են ստանում։ Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս է հերոսը տուն վերադառնում, ինչպիսի՞ն է տան ընկալումը, ի՞նչ հարաբերության մեջ են տունն ու հայրենիքը։ Այս հարցերը «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը քննարկել են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը և Արքմենիկ Նիկողոսյանը։

Ազգային պատկերասրահը նորոգումից հետո


Ազգային պատկերասրահը ապրիլի 15-ին պաշտոնապես վերաբացվել է նոր տեսքով, ժամանակակից լուծումներով ու բազմազան ծրագրերով: Նորոգումը սկսվել էր 2021 թվականին: Փոխվել ու արդիականացվել են օդափոխության համակարգերը, տեղադրվել են նոր վերելակներ, փոխվել է թանգարանի էքսպոզիցիան: Զուգահեռ նորոգվել է պատկերասրահի մյուս մասնաճյուղերը։ Ազգային պատկերասրահում տեղի ունեցող փոփոխությունների ու թանագարանի զարգացման մասին «Արտֆոկուսում» Անահիտ Մարգարյանը զրուցել է Ազգային պատկերասրահի ցուցահանդեսային բաժնի ղեկավար Վիգեն Գալստյանի հետ: